Olejki eteryczne to skoncentrowane wyciągi z różnych części roślin, takich jak kwiaty, liście, łodygi, korzenie, kora, nasiona czy owoce, uzyskiwane metodą ekstrakcji lub poprzez destylację, zawierające ich lotne związki aromatyczne.
Stosowanie olejków eterycznych i aromatów roślinnych do celów leczniczych, kosmetycznych i religijnych sięga tysięcy lat. Wspomnienia o aromaterapii można znaleźć w starożytnych tekstach z Egiptu, Chin, Indii, Grecji i Rzymu. Pierwszym udokumentowanym przypadkiem użycia olejku eterycznego jest balsamowanie zwłok faraona Tutanchamona. Użyto do tego celu olejku mirry i kadzidła. O olejkach i ich praktycznym zastosowaniu w życiu codziennym i rytuałach religijnych można przeczytać też w Biblii. Hipokrates, ojciec medycyny, używał olejków eterycznych do leczenia pacjentów, a jego uczniowie stosowali je jako perfumy i kosmetyki.
W czasach nowożytnych wzrost zainteresowania aromaterapią nastąpił w XIXw. wraz z rozwojem chemii organicznej. Francuski chemik René-Maurice Gattefossé wymyślił termin „aromaterapia” w 1928 roku po tym, jak poparzył sobie ramię, a następnie włożył je do kadzi z olejkiem lawendowym. Rana zagoiła się niespodziewanie szybko, a Gattefossé stał się propagatorem medycznego wykorzystania olejków.
W XX wieku aromaterapia zyskała na popularności jako forma medycyny komplementarnej. Naukowcy zaczęli badać potencjalne korzyści olejków eterycznych w leczeniu różnych schorzeń.
Każdy olejek to złożona struktura zawierająca od 80 do 300 różnych substancji roślinnych. Skład biochemiczny poszczególnych olejków determinuje ich właściwości terapeutyczne i wpływ na organizm, który może być stymulujący, relaksujący, przeciwzapalny, przeciwgrzybiczy, bakteriobójczy. Oddziaływanie olejków może się odbywać na poziomie ciała fizycznego, np. przez łagodzenie bólu, poprawę jakości snu czy wzmocnienie układu odpornościowego, lecz także na poziomie psychiki i emocji przez zmniejszenie lęku i stresu oraz poprawę nastroju.
Te właściwości i potencjał olejków sprawiły, że aromaterapia jest obecnie stosowana w wielu krajach na świecie także w ramach terapii uzupełniającej i wspomagającej leczenie nowotworów. W badaniach na ludziach wykazano skuteczność olejków eterycznych w zakresie łagodzenia skutków ubocznych związanych z samą chorobą oraz leczeniem onkologicznym.
I tak na przykład olejek bosweliowy (kadzidłowiec) ma działanie odbudowujące komórki układu nerwowego i może przynosić ulgę pacjentom z guzami mózgu. Olejki miętowe mogą być skuteczne w przezwyciężaniu nudności i wymiotów wywołanych chemioterapią. Podobne działanie ma olejek imbirowy. Olejek manuka może zapobiegać zapaleniu błony śluzowej jamy ustnej u pacjentów z nowotworami głowy i szyi poddawanych radioterapii. Olejek eteryczny z lawendy, znany ze swoich właściwości relaksujących i uspokajających, może pomóc w redukcji lęku, poprawie snu i złagodzeniu bólu. Olejek z goździków może być używany w formie rozcieńczonej m.in. do masażu w celu łagodzenia bólu, a olejek z drzewa herbacianego przy problemach skórnych.
Olejki mogą być stosowane w różnych formach dostosowanych do potrzeb i możliwości pacjenta. Rozpylanie olejku w pomieszczeniu przy pomocy dyfuzora może pomóc w stworzeniu relaksującej atmosfery i poprawie nastroju. Dodanie kilku kropel olejku do oleju nośnego podczas masażu ciała może pomóc w złagodzeniu napięcia mięśniowego i bólu.
Kilka kropel olejku dodanych do kąpieli ma działanie relaksujące i wyciszające. Inhalacja z wykorzystaniem olejków może przynieść ulgę w przypadku problemów z oddychaniem.
Połączenie olejków eterycznych o potwierdzonej skuteczności z leczeniem onkologicznym to szansa na poprawę jakości życia pacjentów. Decydując się na ich zastosowanie, warto skorzystać z porady doświadczonego aromaterapeuty, które dobierze właściwe olejki do pojawiających się dolegliwości i zaleci ich odpowiednie stosowanie.
***
Polecajka książkowa
Apteczka olejków eterycznych
dr Eric Zielinski, S. Zielinski
Opierając się na licznych badaniach naukowych oraz własnym doświadczeniu w leczeniu tysięcy pacjentów, autorzy stworzyli przełomową publikację, w której opisują, w jaki sposób z pomocą naturalnych olejków eterycznych wyeliminować choroby przewlekłe! Ponad 150 sprawdzonych i bezpiecznych przepisów na stosowanie olejków eterycznych w leczeniu chorób przewlekłych i stanów zapalnych.
***
Źródła:
Anticancer Properties of Essential Oils and Other Natural Products
Essential Oils and Their Constituents as Anticancer Agents: A Mechanistic View
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4070586 (2014 review on mechanisms of action)
Exploitation of Cytotoxicity of Some Essential Oils for Translation in Cancer Therapy
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1155/2015/397821
Effects of aroma hand massage on pain, state anxiety and depression in hospice patients with terminal cancer
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18753801
***
Autorka: Joanna Niewolik
