Pytania zadane przez uczestniczki wydarzenia „Piękna na Wiosnę – znajdź siebie w chorobie!”
Na pytania kobiet chorych onkologicznie odpowiedziała Monika Grudnik-Wroniszewska – Dyrektor ds. rozwoju marki Meder Beauty w Polsce.
1. Dwa lata po chemioterapii zaczęły się problemy z paznokciami, tj. rozwarstwianie. Co robić by zmienić ten stan?
Po okresie jesienno-zimowym płytka paznokciowa bardzo często jest krucha, do tego łamie się, rozwarstwia, matowieje. Najmniej skomplikowana metoda pielęgnacji zniszczonej płytki to regularne wsmarowywanie w nią witaminy A+E (taka z apteki, w kapsułkach). Pomocny może też być zabieg domowy na cienkie i kruche paznokcie. Należy podgrzać 2-3 łyżeczki oleju rycynowego (do kupienia również w aptece), dodać 2 wyciśnięte kapsułki z witaminą A + E oraz kilka kropli soku z cytryny. Starannie wmasować miksturę w każdy paznokieć z osobna. Nałożyć na dłonie foliowe rękawiczki, a potem owinąć ciepłym ręcznikiem frotte. Potrzymać w cieple ok. 30 min, a po zdjęciu ręcznika i foliowych rękawiczek resztki mikstury ewentualnie raz jeszcze wmasować w płytkę paznokciową. Inna metoda to moczenie w wywarze ze skrzypu: 2 łyżki suszonego skrzypu zalać szklanką wrzątku. Zanurzyć paznokcie na 15 min w ciepłym płynie. Na koniec wmasować witaminę A+E. Pomocna będzie też kąpiel w żelatynie. Rozpuścić 3 łyżeczki żelatyny w szklance ciepłej wody i moczyć w niej paznokcie przez 20 min. Następnie wmasować w nie witaminę A+E. Bardzo ważnym punktem w pielęgnacji słabych i kruchych paznokci jest systematyka – proszę powtarzać zabiegi tak często jak to możliwe.
2. Jak pielęgnować skórę atopową na co dzień oraz w stanach zaognienia choroby? Na co zwracać uwagę w kosmetykach? Czy kosmetolog może pomóc? Jakie zabiegi by pomogły?
Proszę pamiętać, że jednym z podstawowych czynników wpływających na nasilenie się AZS są alergie pokarmowe. Ocena co szkodzi idzie drogą prób i błędów. Najczęściej uczulają: mleko krowie, białko jaja kurzego, ryby, owoce morza, orzechy, miód, soja, cytrusy, truskawki, kakao i ostatnio coraz częściej gluten. Bardzo dobrym sposobem wzmacniania organizmu w walce z AZS jest przyjmowanie pre i probiotyków. Polecam synbiotyki, które są połączeniem obu. Szalenie ważnym jest, aby przyjmować pre i probiotyki regularnie i przez długi okres czasu. Choroba AZS ma tendencję do nasilania się zimą i wiosną. Zimą skóra narażona jest na działanie zmiennej temperatury i bardzo suchego powietrza w ogrzewanych pomieszczeniach. Wiosną z kolei, rozpoczyna się pylenie wielu roślin (drzew, traw), a co za tym idzie, w powietrzu pojawiają się alergeny wziewne. AZS zaostrza się też w okresach wzmożonego stresu i zmęczenia. Jeśli objawy nie są w fazie ostrej i głównym problemem jest suchość, ściąganie i świąd skóry, należy pielęgnować skórę emolientami. Gdy jest zaostrzenie i dochodzi do nadkażeń skóry należy zastosować kurację antybiotykową a w ostrym stanie również sterydową. Niezależnie od sytuacji czy jest zaostrzenie czy wyciszenie objawów choroby proszę regularnie stosować emolienty (płyny do kąpieli, balsamy, emulsje, kremy). Ich zadanie to natłuścić skórę, nawilżyć ją a także odbudować i wzmocnić przed działaniem czynników środowiskowych. Powinny zawierać substancje uzupełniające niedobory lipidów, czyli wielonienasycone kwasy tłuszczowe (różnego rodzaju naturalne oleje) ale także substancje nawilżające jak mocznik, kwas hialuronowy, aminokwasy, kwas piroglutaminiowy oraz łagodzące podrażnienia tj. alantoina, D-panthenol. Gorąco polecam kosmetyki prebiotyczne, które stabilizują ekoflorę i wyraźnie wzmacniają odporność skóry. Są bardzo bezpiecznie, ponieważ działają tylko na stratum microbim, czyli na najbardziej zewnętrzną warstwę skóry, tę która jest dla skóry takim niewidocznym płaszczem ochronnym. Na szczęście mamy już całkiem duży wybór kosmetyków prebiotycznych i na każdej półce cenowej.
3. Jak pomóc skórze przesuszonej, pękającej? Czego szukać w kosmetykach?
Proszę szukać tzw. emolientów. To specjalistyczne dermokosmetyki, wykorzystujące w swoim składzie substancje, które pomagają utrzymać odpowiednie nawilżenie skóry, natłuszczają ją, niwelują podrażnienia i odbudowują płaszcz hydrolipidowy naskórka. Emolienty w głównej mierze składają się z naturalnych tłuszczów roślinnych takich jak olej macadamia, olej canola, masło shea, oliwa z oliwek, olej kukurydziany. Nie zawierają agresywnych konserwantów, sztucznych barwników, substancji pieniących ani zapachowych. Zmniejszają uczucie świądu oraz działają przeciwzapalnie. Są niezwykle łagodne, dlatego stosuje się je nawet u noworodków od pierwszych dni życia. Ja osobiście lubię Dermedic – bardzo duży wybór produktów dostępnych cenowo. Polecam też Emolium, Emotopic.
4. Co powinny mieć w składzie kosmetyki przeciwzmarszczkowe?
Moja odpowiedź będzie krótka: witaminy, antyoksydanty i peptydy. Peptydy mogą zastępować składniki, których brak w skórze, lub stymulować je do produkcji brakujących składników w potrzebnych jej ilościach. Nowoczesne kosmetyki przeciw starzeniowe powinny zawierać peptydy.
5. Jak często złuszczać skórę, skoro wymienia się ona co miesiąc? Czy jeśli jest przesuszona powinno się ją złuszczać równie często?
W zdrowiej i młodej skórze wymiana komórek naskórka trwa ok. 28 dni. Wiek, stres, uszkodzenia słoneczne, choroby, a nawet zaburzenia hormonalne sprawiają, że ten proces wymiany komórek wydłuża się, czasem aż do 56 dni. Skóra staje się wówczas matowa, ma ziemisty i nierówny koloryt. Wygląda na smutną i zmęczoną. Pozbywając się martwych komórek skóry, uzyskujemy jaśniejszą, gładszą cerę. Jest jeszcze jeden bardzo ważny powód, dlaczego warto złuszczać skórę i szczególnie w sytuacji, gdy jest przesuszona. Otóż martwe komórki naskórka tworzą barierę, która zaburza wchłanianie przez skórę zawartych w kosmetykach pielęgnujących składników aktywnych. Innymi słowy peeling podnosi skuteczność kremów i zapobiega odwodnieniu skóry. Proszę nie rezygnować przy suchej skórze z peelingów. Rozumiem, że wybór peelingu (ziarnisty, enzymatyczny czy kwasowy) może sprawiać trudności, dlatego polecam konsultacje z kosmetologiem, który oceni stan, kondycję skóry i dobierze odpowiednią pielęgnację i peeling do stosowania w domu.
6. Po operacji onkologicznej 3 lata temu schudłam ponad 20kg. Mam sylwetkę modelki, emerytki. Czy nadmiar skóry na twarzy można zlikwidować tylko skalpelem lub stosowaniem sterydów? Nie mam zaskórników tylko straszne zmarszczki.
Dokładnie pamiętam naszą rozmowę. Podtrzymuję zdanie, że ani chirurgia plastyczna ani tym bardziej leki sterydowe nie przyniosą rozwiązania na ten problem. Stan skóry mogą trochę poprawić zabiegi z zakresu medycyny estetycznej tj. wypełnienie zmarszczek kwasem hialuronowym, wolumetria czy nici liftingujące. Procedura ta jest czasochłonna, bardzo kosztowna, a efekt końcowy może nie spełnić w 100% Pani oczekiwań. Na moje „profesjonalne oko” stan skóry nie jest zły i widać dużo dobrej pracy. I za to należą się duże brawa! Wiem, że jest Pani trudno zrobić makijaż i nie wygląda on dobrze, dlatego proszę przetestować, tak na próbę kremy BB. To są kremy pielęgnujące z pigmentami mineralnymi, które wtapiają się w skórę i dopasowują do kolorytu, nadając jej naturalny i świeży wygląd. Proszę nakładać taki krem w niewielkiej ilości tylko tyle aby lekko pokryć skórę.
7. Co stosować na atopowe zapalenie skóry na powiekach nad oczami (nawracające rany, swędząca skóra)?
W pierwszej kolejności chciałabym znaleźć przyczynę takiego nawracającego atopowego zapalenia skóry na powiekach. Sierść kota, pyłki roślin, roztocza? Jeśli tak, konieczna jest konsultacja z alergologiem i dobrze dobrane leki antyhistaminowe. A może nietolerancja pokarmowa? Gluten, nabiał? To wiąże się z koniecznością wyeliminowania z diety produktów, które nie sprzyjają organizmowi. Bez znalezienia przyczyny leczenie będzie błędnym kołem, raz lepiej raz gorzej. Chciałabym zasugerować ewentualnie badanie w kierunku nużeńca – to taki mikroskopijny pasożyt, trochę podobny do roztoczy, który bardzo lubi skórę ludzką. Do zarażenia nużeńcem dochodzi drogą kontaktową i najczęściej w miejscach takich jak szpital, przychodnie etc. Najliczniej pasożyty umiejscawiają się w okolicy nosa, dookoła oczu, na czole, brodzie. Badania na nużeńca ludzkiego można zrobić w laboratoriach ALAB – to bardzo szybkie i bardzo proste badanie. Doraźnie, jeśli nie ma zaostrzenia choroby pomocny może być żel Arnikowy z Flosleku.
8. Jakie kosmetyki nawilżające poleciłaby Pani na skórę twarzy trądzikową z miejscami przesuszonymi i po leczeniu chemioterapią 2 lata temu.
Sugerowałabym na początek konsultację z kosmetologiem. Dlaczego? Jeśli skóra jest trądzikowa i miejscami przesuszona (obawiam się, że również odwodniona) będzie wymagała zastosowania kilku różnych procedur pielęgnacyjnych. Nie uda się zaspokoić wszystkich potrzeb skóry jedynie zwykłym kremem nawilżającym. Kosmetolog oceni stan i kondycję, jej potencjał regeneracyjny, oceni również typ i charakter zmian trądzikowych. W oparciu o wywiad dotyczący mi.in nawyków pielęgnacyjnych i ocenę aktualnego stanu skóry zasugeruje najbardziej korzystne rozwiązania, które faktycznie mogą pomóc i przywrócić skórze ładny wygląd. Przy skórze problematycznej nie ma rozwiązań pielęgnacyjnych, które są uniwersalne i sprawdzą się dla każdego. Z takich szybkich porad, mogę podpowiedzieć, aby już teraz unikać 1) stosowania szczoteczek i gąbeczek wielokrotnego użytku, 2) gorącej wody, mydeł, płynów micelarnych i preparatów nadmiernie odtłuszczających, ponieważ paradoksalnie pobudzają pracę gruczołów łojowych, 3) kosmetyków z alkoholem, ponieważ pogłębiają odwodnienie skóry 4) samodzielnego usuwania ewentualnych krostek i zaskórników. Z dużą pewnością potrzebuje Pani kosmetyku, który odbuduje płaszcz hydrolipidowy i przywróci prawidłowe nawodnienie, ale nie może być „za ciężki” i nie może robić okluzji na skórze. Bez pomocy kosmetologa to może być dosyć trudne do zrobienia.
9. Jak pielęgnować skórę rąk, jak zadbać o to, by nie były szorstkie, a skóra ściągnięta?
Parafina! Babcina metoda, ale do dzisiaj cieszy się popularnością i jest skuteczna. Jak zrobić zabieg parafinowy w domu, krok po kroku? Wcześniej przygotować miskę, rękawiczki foliowe i rękawiczki frotte. Nalać do miski parafinę na dłonie (olej parafinowy do kupienia w aptece) i dodać do niej trochę ciepłej wody. Przed zabiegiem dokładnie umyć i wysuszyć dłonie. Polecam wykonie ziarnistego peelingu. Potem proszę nałożyć na skórę odżywczy krem lub balsam do dłoni, a następnie zanurzyć dłonie w przygotowanym roztworze, nałożyć rękawiczki, a na nie rękawiczki frotte (można owinąć dłonie w ręcznik lub koc). Poczekać 20 minut aż parafina zmiękczy i nawilży skórę rąk, a po upływie tego czasu zdjąć rękawiczki i wmasować jeszcze trochę kremu/balsamu, jeśli będzie to konieczne. Taki zabieg parafinowy połączony z masażem można też wykonać w gabinetach kosmetycznych, które świadczą usługi manicure i pedicure. Bardzo dobrze sprawdzi się też na stopy! Zabieg można często powtarzać aż powróci prawidłowe nawilżenie i miękkość skóry dłoni.
10. Czy kremy ze śluzem ślimaka mają korzystne walory dla naszej skóry?
Zdecydowanie tak. Śluz ślimaka zawiera w sobie m.in alantoinę (działa kojąco i przeciwzapalnie), trochę kwasu glikolowego (rozjaśnia skórę i spowalnia procesy starzenia), mukopolisacharydy (regenerują i naprawiają skórę) a do tego kolagen, elastynę i witaminy A, E, C. Polecam kosmetyki ze śluzem ślimaka do regeneracji i naprawy skóry, ale też przy mikrouszkodzeniach, oparzeniach i bliznach całkiem dobrze się sprawdzają.
11. Proszę udzielić porady co mogą stosować dziewczyny po czy w trakcie chemioterapii na bolesne dłonie, które mają bardzo cienką skórę.
To jeden z bardziej skomplikowanych tematów naszego sobotniego spotkania. Rozwiązania, którymi dysponujemy w kosmetologii pomogą w nawilżaniu, wygładzeniu i regenerowaniu skóry, ale nie zlikwidują bólu. To są bóle neuropatyczne, spowodowane uszkodzeniami na poziomie nerwów i receptorów skóry. Konieczna jest możliwie szybka konsultacja z neurologiem i wdrożenie odpowiednich leków przeciwbólowych oraz takich, które poprawiają funkcjonowanie uszkodzonych nerwów m.in. kwas α-liponowy (ALA) oraz witaminy z grupy B. Kwas α-liponowy (ALA) znajduje się w produktach spożywczych – szpinak, drożdże, brokuły, pomidory, brukselka, marchewka, buraki. Jednak sama dieta nie spowoduje znaczącego podniesienia tego związku w organizmie, dlatego wskazana jest konsultacja z lekarzem. Konieczna będzie też rehabilitacja i usprawnienie mięśni.
12. Jaki jest związek między niedoczynnością tarczycy a wypadaniem włosów?
Wypadanie włosów jest jednym z objawów chorej tarczycy – niedoczynności. Podobnie jak przewlekła suchość i łuszczenie się skóry. Nieprawidłowe stężenie tyroksyny powoduje spowolnienie procesów zachodzących w cebulkach włosowych, aż do niemal całkowitego zatrzymania wzrostu włosa. Prowadzi również do zaburzeń funkcjonowania gruczołów łojowych – przy niedoczynności problemem staje się niedobór łoju, dlatego włosy stają się suche, szorstkie, łamliwe i matowe. Przy niedoczynności konieczne jest leczenie farmakologiczne. Warto też stosować dietę bogatą w cynk, biotynę, magnez, żelazo, witaminy A, B, D i E, a także selen i jod. Polecam wizytę u trychologa i trichoskopię, czyli badanie trychologiczne z zastosowaniem dermatoskopu lub specjalnej kamery, które pozwolą na ocenę stanu skóry głowy, ale także na ocenę włosów.
13. Jak pielęgnować skórę w miejscu mastektomii?
Do codziennych rytuałów pielęgnujących proszę włączyć stosowanie kremów nawilżających i natłuszczających skórę. Dobrze sprawdzi się łagodzący krem do masażu Xray Subtilimasage PHARMACERIS (dr Irena Eris) czy krem z Linii Balneum Intensive bądź Nanobase odżywka do skóry suchej. Polecam też kosmetyki (emulsje, maski, balsamy, odżywki) z masłem shea, ale tylko i wyłącznie te, które są pozbawione aromatu, aby nie ryzykować podrażnieniem i uczuleniem skóry. I jeszcze jedna „złota zasada” pielęgnacja skóry po mastektomii – systematyczność.
14. Jak pielęgnować szyję, żeby zminimalizować oznaki wieku?
Z pielęgnacją codzienną jest tak, że najczęściej skupiamy się na twarzy i innych partiach swojego ciała, a o szyi zapominamy. A szyja i dekolt starzeją się i tracą swój atrakcyjny wygląd szybciej od twarzy. Proszę pamiętać, że na szyi i dekolcie skóra jest bardzo cienka i delikatna, a przy tym prawie zupełnie pozbawiona wyściółki tłuszczowej i gruczołów łojowych. Polecam kosmetyki przeznaczone specjalnie do pielęgnacji szyi i dekoltu, takie, które zawierają składniki pomagające w zwalczaniu starzenia się skóry tj. koenzym Q10, flawonoidy, witaminy A + C + E oraz kwasy owocowe AHA. Aby zwiększyć wchłanialność składników aktywnych zawartych w kosmetykach pielęgnacyjnych, należy przynajmniej raz w tygodniu zrobić delikatny peeling skóry szyi i dekoltu. Złuszczenie powierzchownych warstw naskórka pobudza skórę do działania, poprawia jej ukrwienie, dzięki czemu jest ona wygładzona, zaróżowiona, rozjaśniona, wygląda młodziej i bardziej świeżo. W przypadku delikatnej skóry szyi i dekoltu najlepiej sprawdzi się peeling drobnoziarnisty lub enzymatyczny, wykonywany najlepiej wieczorem, kiedy skóra się regeneruje. W pielęgnacji szyi i dekoltu ważny jest nie tylko dobór odpowiedniego kosmetyku, ale także sposób jego aplikacji. Preparat pielęgnacyjny nakładamy zawsze od dołu ku górze, delikatnymi ruchami głaskania i oklepywania. Prawą dłonią masujemy lewą stronę szyi, lewą dłonią – prawą stronę. Masaż pobudza krążenie krwi i limfy, dotlenia skórę, wpływa na jej elastyczność i jędrność. Doskonałym uzupełnieniem codziennej pielęgnacji jest pobudzanie skóry naprzemiennym strumieniem ciepłej i chłodnej wody, masaż myjką lub rękawicą frotté, ale nigdy szorstkimi szczotkami do masażu ciała. Warto też pogimnastykować mięśnie głowy, szyi i zadbać o dobrze wyprofilowaną poduszkę do spania.